3.12.10
Achter de voordeur
Deze week werd een rapport van de Rekenkamer openbaar over het ‘achter de voordeur’ beleid, onder meer in de drie voormalige stadsdelen Westerpark, Bos en Lommer en De Baarsjes. De overheid zet naast alle bestaande maatregelen in het kader van de armoedebestrijding de laatste jaren steeds vaker de stap om gezinnen ‘achter de voordeur’ te bezoeken om hen te attenderen op allerlei subsidies en hulpverlening waar zij gebruik van kunnen maken.
Als liberaal heb ik in beginsel een probleem met dit soort drastische maatregelen. Het is namelijk nogal een inbreuk op de privacy. Bovendien zou je hopen dat mensen zélf met een hulpvraag naar het stadsdeel komen als zij dat willen, of dat vrienden of familie hen daarop kunnen wijzen.
Helaas is de realiteit in een buurt als De Baarsjes of Bos en Lommer dat veel bewoners en gezinnen vrij geïsoleerd leven, en blijkbaar niet de capaciteit hebben om de overheid zelf te vinden. Of niet de juiste hulp krijgen. Er is veel armoede in West. Een schrijnende situatie waarin kinderen in mijn buurt opgroeien. Dat is dan ook exact de reden dat ik in het verleden in De Baarsjes wel een pilot van deze ‘achter de voordeur’ aanpak heb gesteund.
Maar dan moet het wel werken. Het rapport van de Rekenkamer laat grote verschillen zien tussen stadsdelen, onduidelijke doelstellingen, geen inzicht in de exacte kosten en geen werkinstructies of richtlijnen voor de mensen die deze huisbezoeken afleggen. Kortom: een zooitje.... Duidelijk wordt in ieder geval uit het rapport dat de kosten per ‘succesvol huisbezoek’ hoog liggen, met Bos en Lommer als negatieve uitschieter met bijna 6000 euro.
Het rapport geeft alle reden om kritisch te zijn over de ‘achter de voordeur’ aanpak. Net als zoveel maatregelen in het sociale domein, kun je je afvragen of inspanningen wel genoeg resultaten opleveren. Of mensen er echt verder mee komen. We kennen allemaal de verhalen van gezinnen waar soms wel 20 instanties over de vloer komen en alle coördinatie zoek is. Het huidige armoedebeleid van de PvdA houdt mensen arm, betoogde Rutger Koopmans (als voorzitter van de Commissie Activering Armoedebeleid) enige tijd terug in Het Parool. Met zijn aanbevelingen uit het rapport “Weg uit de Armoede” is naar zijn eigen zeggen nog veel te weinig gedaan. Het lijkt alsof we gevangen zitten in een bureaucratisch doolhof aan regels en beleid.
Ik herken dit. De kunst is nu om dit pappen en nathouden om te zetten in een beleid dat gericht is tégen armoede: een serieuze poging om een deel van de bewoners die onder het bijstandsniveau leven, uit te dagen om weer grip te krijgen op hun eigen leven. Kortom: een beleid gericht op het vergroten van de eigenwaarde, activering en werk, waarbij bewoners aan ieder loket en bij iedere instantie geconfronteerd worden met de vraag wat zij werkelijk nodig hebben om uit die armoede te komen. Het is niet makkelijk. En er zal een groep zijn die hulpbehoevend blijft en deze hulp ook absoluut moet krijgen. Maar een andere basishouding van de overheid is al een begin van de oplossing.
Als liberaal heb ik in beginsel een probleem met dit soort drastische maatregelen. Het is namelijk nogal een inbreuk op de privacy. Bovendien zou je hopen dat mensen zélf met een hulpvraag naar het stadsdeel komen als zij dat willen, of dat vrienden of familie hen daarop kunnen wijzen.
Helaas is de realiteit in een buurt als De Baarsjes of Bos en Lommer dat veel bewoners en gezinnen vrij geïsoleerd leven, en blijkbaar niet de capaciteit hebben om de overheid zelf te vinden. Of niet de juiste hulp krijgen. Er is veel armoede in West. Een schrijnende situatie waarin kinderen in mijn buurt opgroeien. Dat is dan ook exact de reden dat ik in het verleden in De Baarsjes wel een pilot van deze ‘achter de voordeur’ aanpak heb gesteund.
Maar dan moet het wel werken. Het rapport van de Rekenkamer laat grote verschillen zien tussen stadsdelen, onduidelijke doelstellingen, geen inzicht in de exacte kosten en geen werkinstructies of richtlijnen voor de mensen die deze huisbezoeken afleggen. Kortom: een zooitje.... Duidelijk wordt in ieder geval uit het rapport dat de kosten per ‘succesvol huisbezoek’ hoog liggen, met Bos en Lommer als negatieve uitschieter met bijna 6000 euro.
Het rapport geeft alle reden om kritisch te zijn over de ‘achter de voordeur’ aanpak. Net als zoveel maatregelen in het sociale domein, kun je je afvragen of inspanningen wel genoeg resultaten opleveren. Of mensen er echt verder mee komen. We kennen allemaal de verhalen van gezinnen waar soms wel 20 instanties over de vloer komen en alle coördinatie zoek is. Het huidige armoedebeleid van de PvdA houdt mensen arm, betoogde Rutger Koopmans (als voorzitter van de Commissie Activering Armoedebeleid) enige tijd terug in Het Parool. Met zijn aanbevelingen uit het rapport “Weg uit de Armoede” is naar zijn eigen zeggen nog veel te weinig gedaan. Het lijkt alsof we gevangen zitten in een bureaucratisch doolhof aan regels en beleid.
Ik herken dit. De kunst is nu om dit pappen en nathouden om te zetten in een beleid dat gericht is tégen armoede: een serieuze poging om een deel van de bewoners die onder het bijstandsniveau leven, uit te dagen om weer grip te krijgen op hun eigen leven. Kortom: een beleid gericht op het vergroten van de eigenwaarde, activering en werk, waarbij bewoners aan ieder loket en bij iedere instantie geconfronteerd worden met de vraag wat zij werkelijk nodig hebben om uit die armoede te komen. Het is niet makkelijk. En er zal een groep zijn die hulpbehoevend blijft en deze hulp ook absoluut moet krijgen. Maar een andere basishouding van de overheid is al een begin van de oplossing.
